Να ετοιμάζεστε να κάνετε μια χειρουργική επέμβαση, να ξαπλώσετε στο χειρουργικό κρεββάτι με τα ισχυρά φώτα από πάνω σας, να σας ναρκώσουν και κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια της επέμβασης που ο γιατρός θα κάνει στο ανοιχτό σας σώμα, εσείς να ανακτήσετε τις αισθήσεις σας. Μπορεί να συμβεί; Και όμως μπορεί. Διαβάστε την έρευνα Αμερικάνων αναισθησιολόγων.
Περίπου ένας με δύο στους χίλιους ασθενείς, που παγκοσμίως θα υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση με ολική αναισθησία, μπορεί κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια του χειρουργείου να επανακτήσουν τη συνείδηση τους, άλλοι λιγότερο και άλλοι περισσότερο και μετά να θυμούνται ήχους, λόγια και ότι συνέβη στο χειρουργείο. Κάποιοι παθόντες μάλιστα μιλούν για μια κατάσταση όπου ήταν ακίνητοι και ένιωθαν τον πόνο που συνοδευόταν και από τον τρόμο, του να έχεις συνείδηση ενώ σε χειρουργούν.
Επιστήμονες αναισθησιολόγοι από το Γενικό νοσοκομείο της Μασαχουσέτης, το πανεπιστήμιο ΜΙΤ και την Ιατρική σχολή του Χάρβαρντ, μελέτησαν αυτό το ζήτημα που συχνά έχει απασχολήσει την επιστημονική κοινότητα, δηλαδή, πώς ακριβώς δουλεύει η γενική αναισθησία στον εγκέφαλο και κατά πόσο όντως όλοι οι ασθενείς μένουν χωρίς συνείδηση. Ακόμη και μετά τη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), οι επιστήμονες κατέληξαν ότι παραμένουν ακόμα ερωτήματα και σκοτεινά σημεία, που οι αναισθησιολόγοι δεν είναι σε θέση να απαντήσουν.
Οι ερευνητές, προσάρτησαν μια συσκευή ηλεκτροεγκεφαλογραφήματος με 64 ηλεκτρόδια στο κεφάλι δέκα ενηλίκων εθελοντών, με σκοπό να καταγράψουν τις αλλαγές στην εγκεφαλική δραστηριότητα, τη στιγμή που άρχιζε να ενεργεί η γενική αναισθησία. Οι εθελοντές καλούνταν να πιέζουν ένα πλήκτρο, όταν ένιωθαν ότι έχαναν τη συνείδησή τους ή την ξανάβρισκαν. Αυτό για τους επιστήμονες ήταν ένα σημάδι το οποίο καταγραφόταν στο εγκεφαλογράφημα, που έδειχνε πότε επανέρχεται η συνείδηση του ναρκωμένου ασθενούς. Πριν από 2 αιώνες όταν οι τότε χειρουργοί άρχισαν να χρησιμοποιούν τη γενική αναισθησία, πάντοτε έθεταν κάποια όρια, κάποια σημάδια προκειμένου να παρακολουθούν τον ασθενή και πως λειτουργεί η αναισθησία κατά τη διάρκεια της επέμβασης. Τέτοια σημάδια είναι οι μεταβολές στους ρυθμούς της καρδιάς, ο μυικός τόνος, η πίεση κ.α Όμως όλα αυτά είναι ενδεικτικά και δεν αποτελούν 100% αξιόπιστα σημάδια ότι κάποιος ανακτά τη συνείδηση του από την αναισθησία.
«Είναι ελαφρώς τρομακτικό ότι εκατομμύρια άνθρωποι κάνουν αναισθησία κάθε χρόνο και ο αναισθησιολόγος δεν είναι σε θέση να γνωρίζει με βεβαιότητα ότι ο ασθενής δεν έχει συνείδηση», δήλωσε ο Τόνι Άψαλομ του πανεπιστημίου του Γκρόνιγκεν στην Ολλανδία, που μελέτησε τη δημοσίευση ενώ ο καθηγητής Ραμ Αντάπα από το Κέμπριτζ συμπλήρωσε: «Οι μηχανισμοί με βάση τους οποίους λειτουργεί η γενική αναισθησία, παραμένουν ένα μυστήριο».
Οι επιστήμονες τονίζουν ότι θα χρειαστεί αρκετός χρόνος μέχρι να καταφέρουν με ειδικές συσκευές (εγκεφαλογραφήματα) να εντοπίζουν πότε αλλάζει η κατάσταση ενός αναίσθητου ασθενούς επάνω στο χειρουργικό κρεββάτι.